قارچ شاه صدف با نام علمی پلوروتوس ارینجی

قارچ شاه صدف یا پلوروتوس ارینجی: این قارچ در خانواده قارچ های صدفی و چوب رست است. از آنجاییکه ارینجی یک تجزیه کننده اولیه است می تواند بر روی ضایعات کشاورزی که حاوی لیگنین و سلولز است رشد کند.
شاه صدف به علت طعم و مزه دلنشین محبوبیت خاصی در دنیا دارد و در اکثر کشورهای اروپایی،آسیا،استرالیا،آمریکا در فاز صنعتی پرورش می یابد و به صورت تازه در بسته بندی های کوچک به بازار های جهانی صادر می شود.
خوشبختانه در سالهای اخیر در ایران نیز پرورش قارچ شاه صدف به صورت صنعتی انجام می شود.
واحد تولیدی -کشاورزی آریانا بذر قارچ شاه صدف را تولید و عرضه می کند.
عکس های بالا رشد این قارچ در فضای باز و در باغچه است که حدودا یک ماه طول کشیده تا قارچ شاه صدف به مرحله برداشت برسد.

قارچ شاه صدف با نام علمی پلوروتوس ارینجی ساقه ای کلفت و کلاهکی گوشتی به رنگ قهوه ای عسلی دارد که در خانواده پلوروتوس قرار می گیرد.

رنگ اسپورهای آن سفید است و یک همزیست اختیاری می باشد.

در بسیاری از کشورهای جهان از شمال اروپا تا آسیای مرکزی و شمال آفریقا در طبیعت دیده می شود. این قارچ در بسیاری از مناطق ایران وجود دارد. در مناطقی مانند طالقان و جاده چالوس نوعی از این قارچ که همزیست با ریشه گیاهان است رشد می کند که میان بومیان منطقه از محبوبیت زیادی برخوردار است و به نام کماگوش معروف است. اما شاه صدف را در بسیاری از در شهرهای ایران در فصل پاییز از جنگل و کوه می توان برداشت کرد.

قارچ شاه صدف ( پلوروتوس ارینجی)

قارچ شاه صدف

قارچ شاه صدف pleurotus eryngii این قارچ بدلیل مزه خیلی خوب این نام را به خود گرفته است.شاه صدف در اروپا بسیار مشهور است و بافتی سفت و محکم دارد.شاه صدف بر روی چوب های خشبی درختان جنگل رشد مناسبی دارد اما بر روی کاه غلات نیز رشد می کند.شاه صدف در طبیعت استان کردستان و کهکیلویه و بویراحمد دیده می شود.

کشت ارینجی :

از سال 1993 چندین شرکت در چین ، تایوان و ژاپن شروع به پرورش قارچ شاه صدف کردند. این قارچ سالهاست که در ایران به صورت کم تولید و گاها به بازار عرضه می شود. به صورت تازه در بسیاری از کشورها دیده می شود اما جهت صادرات باید خشک ویا کنسرو بسته بندی شود .

نام گونه این قارچ ( Eryngii) از محلی که در طبیعت بر روی آن رشد می کند گرفته شده یعنی ریشه گیاه Heracleum و Eryngium .

روش های معمول کشت قارچ صدفی بر روی کاه برای پرورش ارینجی مناسب نیست اگر می خواهید از بستر کلش برای کشت ایرینجی استفاده کنیم باید به آن سبوس اضافه شود .

حدود 8 تا 12 درصد وزن سوبسترا مقدارقارچ تازه ای است که می توان برداشت کرد و این به دلیل تفاوت تیم آنزیمی و متابولیسم شاه صدف است ، یعنی آنزیم هضم لینگنین در شاه صدف بسیار کم است . پس ارینجی نمی تواند به راحتی از لینگنین به عنوان ماده رشد استفاده کند و از آنجاییکه در روش پاستوریزاسیون احتمال بروز کپک بسیار بالاست . امروزه در روش های صنعتی اختلاط بستر و استریل آن در دستگاه اتوکلاو جهت پرورش استفاده می گردد.

بستر پس از آماده سازی در ظروف یا کیسه های مقاوم به حرارت ریخته می شود. بهتر است بذر نیز به جای آنکه بر روی دانه های غلات رشد یابد بر روی پیم های چوبی باشد یعنی بدین صورت که بستر مخلوط و پس از افزودن آب ، سوراخ بر روی آن ایجاد می کنند و استریل می گردد سپس بذر به سوبسترا اضافه می شود و برای 6 هفته در اتاق انکوباسیون نگهداری می گردد.

قارچ شاه صدف

نکته : بهترین روش استریل کردن استفاده از دستگاه اتوکلاو است .

خراش دادن :

فاز بعدی می تواند مشابه رافلینگ خاک پوششی در تولید قارچ دکمه ای باشد ، اگر خراش دادن بستر در مورد قارچ ارینجی نیز انجام شود محصول بهتری می دهد اگرچه کمی دیرتر.

مراحل تولید :

روز اول : مخلوط کردن 40 درص خاک اره و الباقی سبوس برنج ، رطوبت زنی ، پر کردن کیسه یا بطری های در پوش دار مقاوم به حرارت ، استریل کردن ، خنک شدن تا دمای 30 درجه سانتی گراد .

روز دوم : تلقیح بذر در محیطی استریل زیر دستگاه لامینار

روز سوم تا چهارم : انکوباسیون در دمای 20.5 تا 18.5 درجه سانتی گراد.

روز 41 : خراش دادن

روز 42 تا 52 : پریموردیا ، 8 ساعت نور روزانه ، رطوبت 85 تا 95 درصد و تهویه مشابه قارچ دکمه ای

روز 61 تا 65 : برداشت ، بسته بندی ، سرمادهی

جدول پارامترهای رشد قارچ شاه صدف(پلوروتوس ارینجی)


پارامتر های رشد	پنجه دوانی بذر	تشکیل گره های اولیه قارچ	تشکیل اندام های باردهی قارچ
درجه حرارت نگهداری	24 c°	10 – 15 c°	15 – 21 c°
رطوبت نسبتی	90 – 95 درصد	95 – 100 درصد	85 – 90 درصد
طول دوره	12 – 16 روز	4 – 5 روز	4 – 8 روز
میزان گاز کربنیک	5000 – 20000 میکروگرم در میلی لیتر	500 – 1000 میکروگرم در میلی لیتر	کمتر از 2000 میکروگرم در میلی لیتر
تعویض هوای تازه	1 بار در ساعت	4 – 8 بار در ساعت	4 – 5 بار در ساعت
نیاز نوری	ندارد	500 – 1000 لوکس در 24 ساعت	500 – 1000 لوکس در 24 ساعت