زمان خاکدهی کمپوست قارچ دکمه ای

بعد از تخت کردن زمانی فرا میرسد که مشاهده میشود میسلیوم ها به خوبی در بستر کار کرده اند و رنگ کلش ها درکمپوست به رنگ قهوه ای مایل به قرمز درآمده است وفعالیت ریسه های قارچ باعث ایجاد یک گره سفید رنگ روی کلش ها شده و حتی قطرات مایع زرد متمایل به قهوه ای رنگ که در اثر فعالیت آنزیم فنیل کربوکسیلاز می باشد روی بستر مشاهده میشود ، در این صورت است که خاک پوششی باید به سطح بستر اضافه شود.

این زمان حدود 10 تا 14 روز بعد از کشت میباشد . در این صورت روی بستر را به ارتفاع 3 تا 4 سانتی متر خاک پوششی اضافه میکنند و باید توجه داشت که در ضمن اضافه کردن خاک پوششی کمپوست فشرده نشود و این عمل نیز با نوک انگشتان دست صورت میگیرد و سپس سطح بستر به طور یکنواختی صاف شده و دوباره یک نایلون یا سفره سرتاسری روی کمپوست ها را می پوشاند تا Co₂ محیط همچنان بالا باشد و قارچ باز هم به رشد رویشی خود ادامه دهد.

البته اگر شرایط خوب و ایده آل در سالن ها حکم فرما باشد و امکانات کافی در اختیار داشته باشیم حتی میتوان بلافاصله بعد از کشت و عمل تخت کردن و سر بذر زنی ، خاکدهی را نیز همزمان انجام داد.

البته در این صورت میسلیوم ها دیرتر در خاک ظاهر میشوند.

علل استفاده از خاک پوششی:

• ·لنگرگاه مناسبی را برای استقرار اندام باردهی به وجود می آورد . در صورت عدم استفاده از خاک پوششی ، اندام باردهی تشکیل نشده و در صورت تشکیل نیز روی بستر افتاده و خشک میشود.
• ·رطوبت لازم برای تشکیل و رشد اندام باردهی قارچ را فراهم می آورد.
• ·ازتبخیر رطوبت بستردر زمانیکه وجود آن بسیار حیاتی است جلوگیری به عمل می آورد.
• ·در تشکیل اندام زایشی قارچ فعالیت متابولیسمی موجودات ذره بینی نیز که در خاک پوششی وجود دارند ، میتواند دخالت داشته باشد .

خاک پوششی با توجه به نقش مهم خود باید ازکیفیت مطلوب برخوردار باشد و دارای خصوصیات زیر باشد:

• ·ظرفیت نگهداری آب آن باید زیاد باشد تا در موقع آبیاری بتواند آب مورد لزوم بستر را جذب کرده و از نفوذ سریع آن به لایه های زیرین و از دست دادن آن جلوگیری کند و رطوبت لازم برای تشکیل اندام باردهی را تامین کند.
• ·علاوه بر این باید دارای منافذ و خلل و فرجی به میزان 40% حجم کل خاک باشد.
• ·در هنگام آب پاشی نباید گل شود تا اینکه تبادلات گاز بین کمپوست و هوای سالن – که در آن علاوه بر گازهای دیگر مقادیر نسبتاً زیادی دی اکسید کربن شرکت دارد، حتی المقدور بتواند بدون مانع انجام گیرد.
• ·خاک پوششی باد حاوی نمک کمی بوده و حالت بافری مناسبی را دارا باشد .
• ·فاقد عوامل بیماری زا ، قارچی و باکتریایی و نیز تخم آفات بوده و بذر علف های هرز در آن وجود نداشته باشد.
• ·مقدار PH آن خنثی تا کمی قلیایی باشد ( حدود 8 ) که با افزودن سنگ گچ میتوان PH مذکور را بدست آورد .
• ·بافت آن زیاد سنگین نبوده و به گونه ای باشد که تبادلات گازی و نفوذ هوا در آن به راحتی صورت گیرد ، اگر بافت خاک پوششی سنگین باشد و یا سطح آن در اثر آبیاری سله ببندد ، از رسیدن اکسیژن لازم به بخش رویشی و نفوذ رطوبت لازم به بخش زیرین خاک پوششی جلوگیری کرده و محصول به شدت کاهش می یابد ( خاک های رسی بستر مناسبی جهت رشد قارچ هستند)

لذا موفقیت در تولید قارچ ، ارتباط اساسی با خاک پوششی داشته و کمیت محصول رابطه مستقیمی با کیفیت و نحوه مصرف خاک پوششی دارد.

عمل رافلینگ ( Rafeling ):

رافلینگ در لغت به معنی چنگ زدن است .

چندین روز بعداز خاکدهی میسلیوم درون بستر رشد کرده و سطح خاک پوششی را نیز فرا میگیرد ، زمانیکه حدود 70% سطح خاک توسط میسلوم ها پوشانده شد باید عمل رافلینگ صورت گیرد. عمل رافلینگ جهت تشکیل شرایط Microclamiate در سطح خاک انجام میشود.

بعد از اتمام رافلینگ سفره را برداشته و 2 روز در همان شرایط قبل نگه میداریم و سپس شوک میدهیم.

در نقاط مختلف عمل رافلینگ به شیوه های متفاوتی انجام میگیرد:

یکی از روش ها چنگ زدن خاک پوششی است . به طوری که تمام سطح خاک پوششی بستر را به هم زده تا میسلیوم ها بطور یکنواخت در کل سطح خاک پراکنده شوند که این روش به صورت عمیق یا نیمه عمیق صورت میگیرد.

روش دیگر روش اسکراچینگ است . در این روش سطح خاک بستر را خراش میدهند تا میسلیوم های قسمت های متراکم تر به سوی مناطق کم تراکم هدایت شوند.

بعد از گذشت 4 الی 5 روز که میسلیوم های قارچ سطح خاک را مجدداً پوشاند نوبت به عمل شوکدهی میرسد .

عملیات شوک دهی:

عمل شوک دهی جهت عبور از مرحله رویشی به زایشی در فرایند پرورش قارچ می باشد.

فاکتورهایی که در این مرحله باید به آنها توجه شود عبارتند از :

1. 1.دما کاهش یابد . به طوریکه دمای کمپوست در ظرف مدت 5 روز به 18 درجه سانتیگراد برسد که البته این دما در ارقام مختلف اسپان های مصرفی متفاوت است . به طور مثال در بذور تابستانه 18 تا 21 درجه سانتیگراد نیز کفایت میکند که این مهم با استفاده از دستگاه های هواساز عملی میشود.
2. 2.Co₂ کاهش یابد. مقدارCo₂ باید کمتر از ppm800 شود که جهت این کار به جای هوای سیرکوله از هوای آزاد استفاده میشود.
3. 3.O₂ افزایش یابد . باز کردن هوای آزاد و دریچه اگزوز و نیز بستن دریچه سیرکوله جهت این امر ضروری است .
4. 4.رطوبت مناسب باشد که رطوبت باید به بیش از 80 تا85 درصد برسد که این مهم نیز با دستگاه های رطوبت ساز تامین میشود.

باید توجه داشت که اگر شوک دهی یکباره اتفاق بیفتد گره ها یکباره بسته شده و همه قارچ ها فلاش اول همزمان بالا می آیند . بنابراین تراکم قارچ ها بیشتر شده و بدون آنکه رشد کافی انجام شود دارای ساقه های بلند و کلاهک های کوچک خواهند بود . بنابراین بهتر است شوکدهی 5 روز به طول انجامد. اگر این اتفاق افتادو مقدار پین هد برروی بستر زیاد بود بهتر است تنک کرد یعنی ازبین قارچها چند تا چید تا بقیه اجازه رشد یابند.

باید حتی الامکان سعی کرد تا سطح بسترها خشک نشود و جهت این امر بعد از هوادهی روزی 1 تا2 بار سالن ها را با آبیاری پودری می کنیم تا این رطوبت مورد نیاز تامین شود . به طور نرمال 13 تا 14 روز بعد از هوادهی اولین باردهی دیده میشود .

عملیات برداشت:

فرایند برداشت طی 3 فلاش انجام میگیرد که 21 تا 25 روز به طول می انجامد . زمان مناسب جهت برداشت قارچ هنگامی است که زیر آن باز نشده و تیغه ها هنوز مشخص نباشند . در این زمان معمولاً سطح کلاهک پهن شده و قطر آن به 5/2 الی 8 سانتی متر میرسد . برای چیدن قارچ ابتدا کمی کلاهک را به سطح بستر فشار داده و سپس به آرامی آن را پیچ می دهند و به طرف بالا میکشند و چناچه ذرات خاک به کلاهک چسبیده باشند با یک کارد تیز بریده و کلاهک تمیز میشود.باید سعی شود که در زمان برداشت ، کلاهک قارچ بیش ار حد لمس نشده و زیاد فشرده نشود و اگر در بستری تراکم زیاد قارچ ها مشاهده شد ، حتی اگر در اندازه های کوچک بودند باید تنک شوند و قارچ های دارای ساقه بلند چیده شوند.در هنگام برداشت بهتر است از دستکش لاتکس استفاده شود.

بعد از برداشت نهایی فلاش ها باید سالن ها تخلیه شده و با آب فرمالین 2% چند بار ضدعفونی شوند. البته بهترین کار این است که به منظور کاهش منابع آلودگی اولیه و جلوگیری از توسعه آلودگی های احتمالی سالن ها را همراه با کمپوست مصرف شده و بقایای قارچ موجود در بسترها ضدعفونی کنیم که جهت این کاردمای سالن ها را به 70 درجه سانتیگراد رسانده و به مدت 8 ساعت در این دما ثابت نگه داشته پس از پایان مرحله ضدعفونی ، کمپوست های موجود در سالن ها را تخلیه کرده و به نقاط دور دست منتقل نمایید .